معرفی واحد
توجه به اينكه آموزش و سلامت از حقوق اساسي انسانها محسوب ميشود و دستيابي به سطوح بالاتر از آن به لحاظ كيفي در بيشتر افراد جامعه هدفي عمده به حساب ميآيد و از آنجايي كه هر يك لازم و ملزوم يكديگرند، توجه به تامين و توسعه سطح بهداشت و سلامت دانشآموزان امري مهم و ضروري به نظر ميرسد. اقدامات انجام يافته در راستاي دستيابي به سلامت دانشآموزان نوعي سرمايهگذاري براي نسلهاي آينده است. اين قشر عظيم به دليل وسعت و قابليت دستيابي بسيار مهم هستند. به طور متوسط هر دانشآموز پنج ساعت از روز خود را در مدرسه گذرانده و اين فرصت مناسبي براي ارائه آموزشهاي بهداشتي به آنها است. مدارس محيط مناسبي براي طراحي برنامههاي آموزشي و تغيير رفتار هستند. يكي از دلايل عمده آن اين است كه دانشآموزان در مدارس مدت زمان طولاني در دسترس هستند.
آگاهي، علاقه و رفتارهاي بهداشتي در حفظ و ارتقاي سلامتي، موثر بوده و ناآگاهي و رفتارهاي غيربهداشتي، گاه نتايج و عواقب خطرناكي را به دنبال دارد. ايجاد و گسترش دانش، نگرش و رفتارهاي مناسب و بههنجار از اوان كودكي و طي نوجواني امكانپذير است. رفتارهاي نامطلوب خاصي كه اغلب در دوران كودكي و نوجواني پديدار ميشوند، به طور عمده علت اصلي بروز بيماريهايي مانند قلب و عروق، پرفشاري خون، ديابت، جراحات، سرطانها و غيره است. بيماريهاي قلبي- عروقي يكي از مهمترين عوامل اصلي بروز مرگ و مير بشر در بسياري از كشورهاي جهان بوده و هزينه بسيار زيادي را بر كشورها تحميل ميكنند.
برنامههاي آموزش سلامت ميتواند كمك موثري در پيشگيري از بيماريها و ارتقاي سطح سلامت جامعه باشد. برنامههاي آموزش سلامت در مدارس اين فرصت را در اختيار دانشآموزان قرار ميدهد تا دانش، اطلاعات و مهارتهايي را كسب كنند كه در طول زندگي آنها را به سوي سلامت هدايت كرده و از رفتارهاي پرخطر بازميدارد.
راهكارهايي براي ايجاد رفتارهاي مطلوب در دانشآموزان
* ايجاد پايگاههاي تغذيه سالم در مدارس
* ترغيب دانشآموزان به فعاليتهاي بدني و ورزشي
* آموزش بهداشت فردي و عمومي به دانشآموزان
* آموزش مهارتهاي زندگي
* تامين بهداشت رواني و ....
اهميت آموزش سلامت در مدارس
خانواده نخستين محيط آموزشي و تربيتي كودك محسوب ميشود بنابراين نقش اوليا در بهداشت و سلامت كودك بديهي است. از آنجا كه در سن 6 سالگي كودك وارد مدرسه ميشود، مربيان بهداشت و معلمان با آموزش مسائل بهداشتي به دانشآموزان در مدرسه ميتوانند موجب بهبود و وضع سلامت، روند رو به رشد تحصيلي كودك و كاهش روزهاي غيبت از مدرسه شوند.
آموزش سلامت در مدارس به دلايل زير از اهميت ويژهاي برخوردار است:
* آمادگي و پذيرش بيشتر دانشآموزان براي يادگيري
* در دسترس بودن عوامل آموزشي به حد كافي
* اجراي بهتر برنامه با حضور موظف دانشآموزان
* وسيعتر شدن ايجاد آموزشي
* بسط و تعميم مسائل آموزشي از راه ارتباط دانشآموز با اعضاي خانواده
* سرعت بخشيدن به جريان حركت جامعه آينده با آگاهي و تقويت باورهاي آنها
دانشآموزان بعد از شركت در كلاسهاي آموزش سلامت در زمينه رفتارهاي سالم و مهارتهاي زندگي تصميمگيري ميكنند و مهارت مقاومت در برابر فشار هم سن و سالهاي خود را مييابند و با آگاهي كامل از رفتارهاي مناسب و تبعيت از آن، خود را براي يك زندگي سالم آماده ميكنند. هر كودكي نياز به آمادهسازي براي آينده دارد. برنامههاي آموزش سلامت مدارس در تمامي دورهها بايد تثبيت شود. با ارائه پيامهاي بهداشتي به دانشآموزان ميتوان آنها را در زندگي آينده در خصوص رفتارهاي سالم و عاري از خطر ياري كرد.
رفتارهاي نامطلوب يا پرخطر عبارتند از
* انجام ندادن فعاليتهاي ورزشي
* استفاده از سيگار
* رعايت نكردن بهداشت فردي
* رعايت نكردن رژيم غذايي مناسب مانند: مصرف مواد خوراكي چرب و شيرين، استفاده از نمك زياد در رژيم غذايي، استفاده از مواد خوراكي كم ارزش و استفاده نكردن از ميوه و سبزي در رژيم غذايي
* رفتارهايي كه موجب جراحت و آسيب ميشوند عبارتند از: رعايت نكردن قوانين و مقررات و حوادث و تصادفات
* استرس و فشارهاي روحي و رواني و خشونت
اين رفتارها در كودكان و نوجوانان موجب بالا رفتن خطر و ايجاد مشكلات جسمي و روحي جدي در حال و آينده ميشود